carpe diem (hande yener albümü) ne demek?

Carpe Diem, Türk şarkıcı Hande Yener'in on dördüncü stüdyo albümü. Albümün 10 şarkıdan oluşan Carpe Diem Part I olarak adlandırılan kısmı¹ 2 Ekim 2020'de Poll Production tarafından yayınlandı.²

Albümde sekiz şarkının sözü ve aranjesi Berksan ve Misha'ya aitken bir Fikri Karayel ve Deeperise, bir de Mete Özgencil ve Devrim Karaoğlu çalışması bulunuyor. Carpe Diem, pop ve elektronik tarzında ve synth-pop, funky, deep house ve R&B esintileri içeren bir albümdür. Önceki albümlerinin tersine Berksan'ın yazdığı tüm şarkılar altyapı üzerine yazılıp tasarlanmıştır. Yener, albüm adını "anı yaşamak, anın değerini bilmek" felsefesinden yola çıkarak koyduğunu açıkladı ve ardından aynı isimli şarkı yazıldı. COVID-19 pandemisi yüzünden çıkış tarihi sürekli ertelenen albüm, 2020'nin Nisan ayında yayınlanması beklenirken Ekim'e kadar ertelendi.

Müzik eleştirmenleri tarafından Yener'in "kendini yinelemediği" ve "güncel pop ve sound'un üzerine çıktığı" tarzında olumlu dönüşler aldı. Albüm yayınlandığı hafta D&R'ın Çok Satanlar listesinde 1 numara oldu ve iTunes Türkiye listesinde de zirveye yükseldi. Albümün ilk video klibi, albümle aynı ismi taşıyan parçaya Aytekin Yalçın tarafından çekildi.³ Albümün ikinci video klibi de yine Yalçın yönetmenliğinde "Aşk Sandım" adlı parçaya çekildi.⁴ Albümün üçüncü video klibi Gülşen Aybaba yönetmenliğinde Afrika'da ''Boşuna'' adlı parçaya çekildi.

Arka plan

Yener, 2016 ve 2017 yıllarında Hepsi Hit projesi adı altında bir albüm yapıp ikiye ayırmış ve Vol 1. ve Vol 2. olarak iki senede projeyi tamamen yayınlamıştı. Hepsi Hit Vol 2. adlı on üçüncü stüdyo albümünden sonra 2018 yılında "Beni Sev" adlı single'ını yayınladı. Ardından Yıldız Tilbe'nin Yıldızlı Şarkıları ve Alakasız Şarkılar, Vol. 2 gibi proje albümlerinde yer alırken "Love Always Wins" ve "Gravity" adlı iki İngilizce single daha yayınladı. Bunların yanı sıra elektronik pop tarzındaki "Aşk Tohumu", Mete Özgencil'in sözlerini yazdığı "Krema" ve Altan Çetin imzalı "Kuş" adlı single'larını yayınlayarak kendini profesyonel müzik kariyerindeki yirminci yılına hazırlamaya başladı.

Yener, 2019 yılında müzik kariyerinin yirminci yılına özel albüm hazırlıklarına başladığını duyurdu.⁵ Albümünün, "standart 130 BPM tempodan uzak, yenilikçi popa sahip" bir tarzda olduğunu belirtti.⁶ Yeni albüm adını Carpe Diem olarak duyurdu, "anı yaşamayı, anın değerini bilmeyi" vurguladığı için bu ismi seçtiğini söyledi.⁷ Albümde Berksan, Devrim Karaoğlu, Mete Özgencil, Mabel Matiz, Fikri Karayel, Deeperise ve Misha gibi isimlerle çalıştığını belirtti.⁸ Yeni albümü için, 2006 yılında çıkardığı elektronik pop tarzındaki Apayrı albümünün "upgrade'i" olduğunu söyledi.⁹

Geliştirme ve kayıt

Albüm yayınlandıktan sonra 2 Ekim 2020'de Radyo Başakşehir ile yaptığı röportajda Yener, albümün gelişim sürecini anlattı.¹⁰ Pandemi süreci öncesi ve esnasında Misha ve Berksan ile birlikte stüdyoya kapandıklarını, şarkıları yazar yazmaz hemen ev stüdyosunda kaydettiğini ve vokallerinin üzerinde çok fazla efekt kullanmak istemediğini belirtti. Elinde on tane hazır şarkıyla beraber albümü yayınlanmasını ertelemeye karar verdi. Pandemi süreci uzadıkça albüme beş şarkı daha eklediğini, albüm adını "Carpe Diem" olarak koyduktan sonra aynı isimli şarkının Berksan'ın önerisi üzerine yazıldığını söyledi. Albüm stili ve sosyal medyada şarkıları tanıtmak için paylaştığı önizleme videolarını Aytekin Yalçın ile birlikte albümü tanıtmak için on şarkıya birden çektiğini, bununla birlikte bazı şarkılara tam video klip çektiğini vurguladı.¹¹ Aynı gün Kafa Radyo'daki röportajında, albümün yapım sürecini şöyle anlattı:

Müzik kariyerinin yirminci yılı için "on tane yetmeyeceğini, yirmi tane yapması gerektiğini" düşündüğünü söyledi. Albümü erteleme kararından sonra repertuvarını sürekli güncellediğini ve bu esnada "Bela" adlı parçayı Temmuz ayında single olarak yayınladığını söyledi. "Dinleyicilerin Carpe Diem Part I enerjisini sindirdikten sonra ikinci kısmını yayınlayacağını düşündüğünü söyledi. Bu ikinci kısmın da hala geliştirilme sürecinde olduğunu, her an yeni bir şarkı ekleyip çıkarabileceğini ya da farklı bir tarz deneyebileceğini de belirtti.¹² Radyo Mega'da Aleyna Horasan ile 7 Ekim 2020'de yaptığı röportajda da albüm yapım sürecinden bahsetti. Misha ile Deeperise'ın uzun işbirlikçisi Jabbar aracılığı ile tanıştığını, bu sayede bazı altyapılarını dinleyip seçtiğini söyledi. Deeperise ile Fikri Karayel'in "Aşk Elinde" adlı bir parça yapıp kendisine gönderdiklerini, ardından albüme koymaya karar verdiğini söyledi.¹³ "Boşuna" adlı parçayı 2018 yılında "Beni Sev" ile birlikte kaydettiğini ancak albüme koymak için beklettiğini belirtti.¹⁴

Yener bu albümü tamamen ev stüdyo ortamında hazırlamanın yanı sıra albüm kaydında şarkıları bir kere okuduğunu, vokal üzerinde çok fazla efekt kullanmadığını, bestelerin ve sound'ların yeterli geldiğini belirtti. Aynı zamanda albümün Part II kısmında kendi yazdığı şarkıların da olduğunu söyledi.¹⁵

Albüm adı ve kapağı

Latince "gününü gün et, zamanın tadını çıkar, günü yakala, anı yaşa veya günü yaşa" gibi anlamlardaki özdeyiş olan Carpe diem, Yener'in bu albümde "mottosu" oldu ve albüm adını Carpe Diem olarak duyurdu.¹⁶ "Anı yaşamayı, anın değerini bilmeyi" vurguladığı için bu ismi seçtiğini söyledi. Hürriyet gazetesi ile yaptığı röportajda şunları söyledi: Albüm adını "Carpe Diem" olarak koyduktan sonra Berksan'ın önerisi üzerine aynı isimde albümde şarkı olmadığını ve Berksan'ın bir şarkı yazmak istediğini söyledi.¹⁷

Albüm kapağını 11 Eylül 2020'de sosyal medyada yayınladı. Kapakta beyaz bir duvar önünde sandalyede oturan Yener, üzerinde tek parça siyah deri kıyafeti ve Sombrero tarzındaki siyah şapkası, siyah topuklu ayakkabıları ve yere kadar uzanan örgü saçı ile poz verdi.¹⁸ Albüm styling'i ve kapak fotoğrafındaki stili İtalyan tasarımcı Gabriele Papi'ye emanet edildi. Albüm fotoğraflarını ve kapak fotoğrafını Aytekin Yalçın çekti.¹⁹ Yener, albüm fotoğrafları ve kapak stili için şunları söyledi: "Yönetmenim Aytekin Yalçın albümün tüm gelişmelerinden haberdardı. Yaptığımız her yeni parçayı ona da yolluyordum. Aytekin de stylist Gabriele Papi ile birlikte İtalya'dan bana çizimler, fikirler yolluyordu. Heyecanımı çok artırdı o çizimler. Çünkü albümün enerjisine o kadar uygundu ki. Çekimler de aynı albüm kayıtları gibi çok akıcı bir şekilde tamamlandı. Ne istediğimizi ve istemediğimizi çok iyi biliyorduk. Milano'da, İstanbul'da ve Marmaris koylarında çekimler yaptık."²⁰

Carpe Diem, 9 Ekim'de İran'daki müzik platformlarda yayınlanırken albüm kapağına sansür uyguladı. Kapak fotoğrafında Yener'i tamamen silen ve boş bırakan bir görselle albüm satışa sunuldu.²¹²²

Müzik ve sözler

Carpe Diem pop ve elektronik ana tarzlarına sahip, synth-pop, funky, deep house ve R&B temalarını taşır.²³ Albümün, synth-pop ve rock parçası olan "Aşk Sandım" parçası ile açılış yapar.²⁴ "80'ler tınıları Synthwave ve retro havalarına" sahip ikinci parça "Bulut" gitar altyapılıdır.²⁵ Üçüncü parça "Senden Çok", tekrar eden bir bas çizgisine sahip synth-pop temalı şarkıdır.²⁶²⁷ Fikri Karayel ve Deeperise imzalı "Aşk Elinde" ise bir dans parçasıdır. Beşinci şarkı "Başka Dudaklar" ise daha hareketli, elektronik tınılar içeren Garage house temalı şarkıdır. Albümün altıncı sırasındaki parça "Boşuna" ise albümde Berksan'a ait olmayan iki şarkıdan diğeridir ve Mete Özgencil tarafından kaleme alınmış balad bir parçadır.²⁸ Albümün adını veren ve aynı zamanda çıkış parçası olan "Carpe Diem" ya da yayınlanan diğer adıyla "Anı Yaşa", orta ritimde bir parçadır. Sekizinci sıradaki "Melekler ve Şeytanlar" ise elektro-pop tarzında yüksek tempodadır. Albümün eleştirmenler tarafından beğenilen, dokuzuncu sıradaki orta tempodaki parçası "Kaç" ise Yener'in "müzik kariyerinde denediği tüm tarzların birleşimi" olarak yorumlandı.²⁹³⁰ Kapanış parçası "Yolcu" ise trap-pop tarzına sahiptir.³¹

Yayınlanma

Albümün ilk single'ı "Pencere", 28 Mart 2020'de video klibi ile birlikte yayınlandı.³² Müzik listelerinde iyi bir performans sergiledi ve sözleri ile "günümüzdeki olayları şarkıya yansıttığı için" eleştirmenler tarafından da beğenildi.³³³⁴³⁵³⁶ Ardından ikinci single'ı "Bela"'yı 3 Temmuz 2020'de yayınladı.³⁷ MusicTopTR Resmî Listesi'nde iki numaraya kadar yükseldi.³⁸

12 Eylül 2020 tarihinde sosyal medya üzerinden albüm kapak resmini ve albümün yayınlanma tarihini duyurdu. 2 Ekim 2020 tarihinde, on şarkıdan oluşacak olan albümünü yayınlayacağı haberini verdi.³⁹⁴⁰ "Aşk Sandım", "Senden Çok", "Carpe Diem", "Kaç", "Aşk Elinde" ve "Boşuna" adlı şarkıların yer alacağını doğruladı.⁴¹ 14 Eylül 2020'de Instagram üzerinden şarkı listesini paylaştı. İlk on şarkının listesini yayınlayan Yener, ikinci diskin de yakın tarihte yayınlanacağını, on yeni şarkı daha geleceğini duyurdu.⁴² 29 Eylül'de albümün disk fotoğrafını Instagram hesabından paylaştı. İkiye ayırdığı albümün ilk kısmını Carpe Diem Part I olarak adlandırdı.⁴³ 2 Ekim 2020'de Carpe Diem dijital olarak streaming platformlarında ve fiziksel olarak mağazalarda yayınlandı. Albümün bu kısmında "Pencere" ve "Bela" adlı single'lar yer almadı. Albümün yayınlanmasını ilk olarak Nisan ayında planladığını ancak pandemi süreci yüzünden Ekim'e kadar ertelediğini belirtti.⁴⁴ Posta gazetesindeki söyleşisinde ise albümü 2020 yılı içerisinde mutlaka yayınlama planının olduğunu belirtti: "Her zaman kalbimin sesini dinlerim. Kemik dinleyicim 20. yıl albümümü bekliyordu. O yüzden dünya yansa bile bu albümü çıkaracaktım."⁴⁵

Yener, Carpe Diem Part II için "Bence sürpriz bir zamanda çıkmalı. Tarih vermek doğru olmayabilir. 2021 diye tahmin ediyorum ama sürpriz yapabilirim. Kafalar karışsın. Heyecanı arttırayım biraz," açıklamasını yaptı.⁴⁶

Eleştiriler

Albüm müzik eleştirmenleri tarafından övgüye tutuldu. Milliyet gazetesinden Mayk Şişman, albüm hakkında olumlu bir eleştiri yayınladı. Altyapıları överek bazı şarkılara özellikle dikkat çeken Şişman, "Hande Yener'in son 10 yıldaki en kaliteli işi olan 'Carpe Diem', Yener'in neden Türkçe pop'ta 'Devler Ligi'nde olduğunun/kaldığının en somut kanıtlarından biri. Yener, müziğini diri tutarak kendine yakışanı bir kez daha ortaya koymayı başarıyor," yorumunu yazdı.⁴⁷ Hürriyet gazetesinden Onur Baştürk, albümün altyapısını ve sözlerini överek şu yorumunu yaptı: "Hande Yener yer yer ve bile isteye tipik Türkçe pop sularına gömüldüğü (en kötü misal: Kışkış) günlerinden gecelerinden, yine yeniden tamamen kurtulmuş, sıyrılmış görünüyor bu 20. yılını kutladığı şahane albümle."⁴⁸ Aynı gazeteden Hikmet Demirkol, albümün elektronik tarza yaptığı atıftan dolayı Yener'in hamlesini överek "‘Carpe Diem’de favorilerim birçok ancak ‘Başka Dudaklar’ ve ‘Melekler ve Şeytanlar’ benim için bu albümün iki incisi, ‘Biraz Özgürlük’ maxi single’ı dönemine gittim bu şarkılarda, nefis olmuşlar," yazdı.⁴⁹ Yine aynı yayından Sinem Vural da albüme olumlu bir yorum bırakarak "Müzik sektöründe dikkat çeken her şeyi çok güzel süzmüş ve genel zevklerin tamamına hitap eden bir albüm ortaya çıkarmış," yazdı.⁵⁰ Yine aynı gazeteden Serhat Tekin de Carpe Diem için "‘Carpe Diem’ ışık hızıyla etkisini müzikseverler üzerinde gösterdi. Listelerdeki dinlenme ve indirme oranlarındaki başarısı , en çok aratılan albüm ve şarkı listelerinde isminin en başlarda yer alması ilginin büyüklüğünün göstergesiydi," yazdı.⁵¹ Posta gazetesinden Uğur Alkapar, Carpe Diem{{'}}den övgüyle bahsederken söz yazımına da pozitif bir yorum bıraktı: "‘Carpe Diem’ hem görsel bütünlüğü hem de dünya standartlarında şarkılarıyla alıştığımız Türk pop çizgilerinin çok ötesinde bir iş. Parçaların birçoğunun sözünde imzası olan Berksan da kendini aşmış. [...] 2006’daki ‘Apayrı’dan beri Hande Yener’den böyle bir albüm bekliyorduk. Kısmet kariyerinin 20. yılınaymış."⁵²

Habertürk gazetesinden Esin Övet, albümü överek köşe yazısında şunları yazdı: "Bir kere albüm ciddi bir bütünlük içinde ve bir hikayesi var. Bu hikaye yaratılırken de, özgür çalışılmış. Ciddi ciddi hissediliyor."⁵³ Yeni Birlik gazetesinden Aslıhan Akdağ Türker, albümü överek "Elektronik Pop müziğin yanı sıra, samba enstrümanlarıyla da beslenip çok güzel melodiler ile tamamlanmış. Pandemi sürecinin ilk gününden beri bizleri müziksiz bırakmadı Hande Yener. Cesareti ve başarısından dolayı gerçekten tebrik ediyorum. Daha iyisi yapılabilir miydi? Bence yapılamazdı..." yorumunu yazdı.⁵⁴ Aynı yayından Berk Mühürdaroğlu, albüme olumlu bir eleştiri ile yaklaşarak "Hande Yener'in yeni albümü ise müzikte yeni bir tarzı başlatacağının göstergesi. 20 yıldır her daim kendisiyle yarışan Yener, Carpe Diem albümüyle 21. yüzyıl müzik anlayışının İmparatoriçesi olduğunu kanıtlıyor," diye yazdı.⁵⁵ GZone dergisi, Carpe Diem Part I{{'}}i detaylı inceleyerek Yener'in vokallerini ve Misha'nın prodüksiyonuna övgüler yağdırdı: "Yıllar içinde türler arasında sekerken şarkıcılığını da büyüten ve her defasında muhteşem ses tonuyla hayran bırakmayı beceren biri Yener ve burada da şaşırtmıyor. Albümün diğer önemli oyuncusu ise prodüktör Misha. Misha, Yener’in geri dönüşünün sound açısından son derece incelikli duyulmasını sağlayan kişi; bilhassa açılışı yapan ilk üç şarkıda o kadar zevkli işler çıkarmış ki Yener’i bir popstardan çok bir rockstar gibi havalı döndürmeyi becermiş."⁵⁶ Yeni Çağrı gazetesinden Hakan Kanburoğlu, "Hande Yener şahane bir albüme imza atmış. 35 dakikalık bir albümde kaliteden ödün vermemiş. Ticari kaygıları bir kenara bırakmış, basit pop müziğin tabularını çöpe atmış. 2020’de böyle bir albüme imza atmak son derece cesaret işidir," yazdı.⁵⁷

Tanıtım

Albümü tanıtmak için albüm yayınlanmadan önce ilk single'ı "Pencere"{{'}}yi klibi ile birlikte 28 Mart 2020'de yayınladı.⁵⁸ 3 Temmuz 2020'de, ikinci single'ı olan "Bela"{{'}}yı yayınladı.⁵⁹ 2020 Pantene Altın Kelebek Ödül Töreni'nde ise şarkıyı seslendirdi.⁶⁰ Yener, Eylül ayı boyunca Instagram hesabında tüm şarkılardan kısa kesitler yayınlayarak çektiği özel klipler ile şarkıları dinleyiciye tanıttı.⁶¹⁶²⁶³⁶⁴ Albüm 29 Eylül 2020'de ön siparişe açıldı.⁶⁵ 1 Ekim gecesi Yener, albüm internetteki streaming platformlarında yayınlanmadan beş dakika önce Instagram üzerinden canlı yayın açarak "Senden Çok" adlı parçasını evinde seslendirdi ve yayın sona erdiğinde albüm çevrimiçi olarak yayınlandı.⁶⁶ Albümün ilk video klibi, "Carpe Diem"e çekildi ve yönetmenliğini Aytekin Yalçın üstlendi.⁶⁷ İtalya'da çekilen video klip tarzı ve kullandığı şapka modelleri basında konuşuldu.⁶⁸⁶⁹ Stili için İtalyan stilist Gabriele Papi'nin Yener üzerindeki tarzı da eleştirmenlerce beğenildi.⁷⁰ İkinci video klip ise ilk klibin yönetmeni Yalçın tarafından "Aşk Sandım" adlı parçaya çekildi.⁷¹ 2021 yılbaşı gecesinde İbo Show adlı programa katıldı ve "Ya Ya Ya Ya", "Kelepçe", "Emrine Amade" gibi birçok hit olan şarkısının yanı sıra "Aşk Sandım" adlı parçasını da seslendirdi.⁷² 14 Şubat 2021 tarihinde ise, Gülşen Aybaba yönetmenliğinde çekilen albümün üçüncü video klibi "Boşuna" yayınlandı.⁷³

Parça listesi

Bilgiler Tidal'dan alınmıştır.⁷⁴

Yapım görevlileri

Prodüksiyon: Poll Prodüksiyon
Yapımcı: Polat Yağcı
Söz yazarlığı: Berksan (1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10), Fikri Karayel (4), Devrim Karaoğlu (6), Mete Özgencil (6)
Besteciler: Berksan (1, 3, 5, 7, 8, 9, 10), Misha (1, 2, 8, 9), Fikri Karayel (4), Devrim Karaoğlu (6)
Müzik direktörü: Misha
Mastering: Çağlar Türkmen
Sanat yönetmeni ve fotoğrafçı: Aytekin Yalçın
Stilist: Gabriele Papi
Saç: Giuseppe Lorusso
Makyaj: Serena Congiu
Grafik tasarım: Ahmet Terzioğlu

Listeler

Liste (2020)	Tepe noktası
Türkiye (D&R Çok Satanlar)⁷⁵	1

Yayınlanma tarihi

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p>Ülke</p></th> <th><p>Tarih</p></th> <th><p>Format(lar)</p></th> <th><p>Şirket</p></th> <th></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p>Türkiye</p></td> <td><p>2 Ekim 2020</p></td> <td><p><a href="Compact_Disc" title="wikilink">CD</a>{{·}} <a href="Müzik_indirme" title="wikilink">dijital indirme</a></p></td> <td><p><a href="Poll_Production" title="wikilink">Poll Production</a></p></td> <td><p><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref"><sup>2</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>Dünya geneli</p></td> <td><p>Dijital indirme</p></td> <td><p><a href="#fn3" class="footnote-ref" id="fnref3" role="doc-noteref"><sup>3</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn3" role="doc-endnote"><a href="#fnref3" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>